28 فوریه 2023- تحقیق اخیراً منتشر شده در مجله ی Diabetologia نشان می دهد که چاقی دوران کودکی با افزایش خطر ابتلا به چهار مورد از پنج زیرگروه پیشنهادی اخیر دیابت بزرگسالان، مرتبط است. این مطالعه توسط دکتر Yuxia Wei، و همکارانش از موسسه پزشکی محیطی در موسسه کارولینسکا در استکهلم، سوئد، انجام شد.

در سال 2018، یک مطالعه ی پیشگام، پنج زیرگروه جدید را برای دیابت بزرگسالان شناسایی کرد: دیابت خودایمنی شدید شامل: دیابت نوع 1 یا SAID، و دیابت پنهان اتوایمیون بزرگسالی یا LADA؛ و چهار زیر گروه برای دیابت نوع 2 شامل: دیابت کمبود شدید انسولین یا SIDD، دیابت شدیداً مقاوم به انسولین یا SIRD، دیابت مرتبط با چاقی خفیف یا MOD، و دیابت خفیف مرتبط با سن یا MARD.  

دیابت SIDD، SIRD، MOD  و MARD در حال حاضر در مجموع به عنوان "دیابت نوع 2" طبقه بندی می شوند. این زیرگروه های دیابت از نظر ویژگی های بالینی، عوارض و زمینه های ژنتیکی متفاوت هستند. مشخص نیست که آیا آنها در عوامل خطر قابل اصلاح نیز با هم تفاوت دارند یا خیر.

شیوع چاقی کودکان در سراسر جهان در حال افزایش است. چاقی دوران کودکی با چندین بیماری مزمن از جمله دیابت نوع 1 در کودکان و دیابت نوع 2 مرتبط است. با این حال، هرگز رابطه ی چاقی در دوران کودکی با زیرگروه های پیشنهادی اخیر دیابت بزرگسالان مورد بررسی قرار نگرفته است.

در این مطالعه، هدف نویسندگان مقایسه ی اثرات اندازه بدن در دوران کودکی، بر خطر ابتلا به انواع مختلف دیابت در بزرگسالان بود. آنها از یک تکنیک آماری به نام تصادفی سازی مندلی (MR) استفاده کردند، که در آن اطلاعات ژنتیکی برای مطالعه ی ارتباط بین یک عامل خطر محیطی و یک بیماری استفاده می شود، در حالی که تاثیر سایر عوامل خطر را در نظر می گیرد.

نویسندگان برای مطالعه خود از داده هایمطالعه ی بیوبانک انگلستان استفاده کردند. آنها آمار خلاصه ای از اندازه ی بدن افراد در دوران کودکی را از یک مطالعه مرتبط با ژنوم 453169 شرکت کننده اروپایی استخراج کردند که اندازه بدن (لاغرتر، تقریباً متوسط و چاق تر/بزرگتر) را در سن 10 سالگی در مطالعه ی بیوبانک بریتانیا گزارش کرده بود. این مطالعه بیش از 200 جهش ژنتیکی را به عنوان شاخص اندازه ی بدن در دوران کودکی ترکیب کرد و آنها را با دیابتLADA (267 مورد در جمعیت مورد مطالعه) و سایر انواع دیابت (275 مورد در جمعیت مورد مطالعه) مرتبط کرد.

نتایج نشان داد که سطوح بالاتر چاقی دوران کودکی (کودکانی که خود را چاق ‌تر یا بزرگ ‌تر از سایر کودکان می‌دانند در مقایسه با کودکانی که خود را دارای جثه متوسط می‌ دانند) با افزایش ۶۲درصدی خطر ابتلا بهLADA ، خطر دو برابری SIDD، خطر تقریباً 3 برابری ابتلا به SIRD، و خطر7 برابری ابتلا به MOD، مرتبط است. تنها زیرگروه دیابت که هیچ ارتباطی با چاقی دوران کودکی نداشت، دیابت خفیف مرتبط با سن یاMARD  بود.

مطالعات قبلی از این نوع(با استفاده از تصادفی سازی مندلی) نشان داده اند که اندازه بدن در دوران کودکی با دو برابر شدن خطر ابتلا به دیابت نوع 1 (میانگین سن تشخیص 16 سال) و دیابت نوع 2 مرتبط است. نویسندگان نوشتند: ما این یافته ها را با نشان دادن اینکه چاقی دوران کودکی یک عامل خطر برای چهار مورد از پنج زیرگروه پیشنهادی اخیر دیابت است، گسترش می دهیم.

نویسندگان می گویند که مطالعه آنها مکانیسم های بالقوه متفاوتی را برای ارتباط چاقی دوران کودکی با زیرگروه های مختلف دیابت ارائه می دهد. با توجه به اثرات نامطلوب چاقی بر حساسیت به انسولین، ارتباط بین اندازه بدن در دوران کودکی با SIRD یا MOD انتظار می رود. جالب توجه است، کودکانی که سطح چاقی بالاتری داشتند، در بزرگسالی در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به LADA وSIDD ، نیز بودند که هر دو با کمبود انسولین مشخص می‌شوند. این پدیده را می توان با این واقعیت توضیح داد که اختلال در ترشح انسولین به طور مشترک تحت تأثیر چربی اضافی در اطراف پانکراس و مقاومت به انسولین قرار می گیرد.

نویسندگان گفتند: تحلیل‌های ما نشان می ‌دهد که چاقی دوران کودکی یک عامل خطر برای چهار مورد از پنج زیرگروه جدید پیشنهادی دیابت بزرگسالان است، صرف ‌نظر از اینکه آیا آنها به ‌واسطه ی خودایمنی، کمبود انسولین، مقاومت به انسولین یا چاقی ایجاد شده باشند. به نظر می رسد چاقی دوران کودکی یک عامل خطر برای همه انواع دیابت در بزرگسالان باشد، به جز دیابت خفیف مرتبط با سن. این امر بر اهمیت پیشگیری از چاقی در کودکان تاکید می کند.

رفرنس:

Yuxia Wei et al, Childhood adiposity and novel subtypes of adult-onset diabetes: a Mendelian randomisation and genome-wide genetic correlation study, Diabetologia (2023). DOI: 10.1007/s00125-023-05883-x

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2023-02-childhood-obesity-linked-newly-subtypes.html